ระบบการผลิตข้าว GAP  มีข้อกำหนดอยู่ 8  ข้อ

 

กรกฎาคม 

ฤดูนาปี

ข้อกำหนดที่ 1  แหล่งน้ำ

• น้ำที่ใช้ ต้องได้จากแหล่งที่ไม่มีสภาพแวดล้อมซึ่งก่อให้เกิดการปนเปื้อน

ข้อกำหนดที่ 2 พื้นที่ปลูก

• ต้องเป็นพื้นที่  ที่ไม่มีวัตถุอันตรายที่อยู่ใกล้แปลงปลูกข้าว  ซึ่งจะทำให้เกิดการตกค้างหรือปนเปื้อนในผลิตผล

เดือนนี้  เป็นช่วงปลูกสำหรับฤดูนาปี  คำแนะนำสำหรับเกษตรกรเรื่องการเตรียมเมล็ดพันธุ์

• ใช้เมล็ดพันธุ์คุณภาพดี  จากแหล่งที่เชื่อถือได้  เช่น  กรมการข้าว  ศูนย์ข้าวชุมชน

       หรือจากเอกชนที่น่าเชื่อถือ  โดยมีพันธุ์ปนไม่เกิน 0.5 เปอร์เซ็นต์    ความงอก  80 

       เปอร์เซ็นต์ ขึ้นไป

 

สิงหาคม

ข้อกำหนดที่ 3  การใช้วัตถุอันตรายทางการเกษตร

• หากมีการใช้  ให้ใช้ตามคำแนะนำ หรือ อ้างอิงคำแนะนำของกรมการข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 
• ต้องใช้สารเคมีที่ไม่ใช่สารต้องห้ามตามรายการที่ประกาศโดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์  สารเคมีที่อนุญาตให้ใช้ตามรายการเคมีที่ประเทศคู่ค้าอนุญาตให้ใช้

เดือนนี้เป็นช่วงการใส่ปุ๋ย  คำแนะนำสำหรับการใส่ปุ๋ยข้าว  มีดังนี้

• เพื่อให้ประหยัดค่าใช้จ่ายควรใส่ปุ๋ยตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด
• ข้าวนาปี  (ไวต่อช่วงแสง) ใส่ปุ๋ย 2 ครั้ง เดือนสิงหาคมนี้ใส่ปุ๋ยครั้งแรก

- ครั้งที่ 1  ใส่หลังหว่านข้าว 20-30 วัน หรือหลักปักดำข้าว 7-10 วัน

- ครั้งที่ 2  ใส่เมื่อข้าวแตกกอสูงสุด (สำหรรับข้าวไม่ไวต่อช่วงแสงเท่านั้น)

 

กันยายน

ข้อกำหนดที่ 4  การผลิตให้ได้ข้าวเปลือกคุณภาพตรงตามพันธุ์

• ใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่ไม่มีเมล็ดพันธุ์อื่นปน หรือ ปนได้ไม่เกินร้อยละ 5
• มีข้าวเรื้อ และ/หรือ ข้าวปน  น้อยกว่า 40 ต้นต่อไร่

เดือนนี้เป็นช่วงการใส่ปุ๋ย  และการตรวจแปลงเพื่อกำจัดข้าวปน

           คำแนะนำสำหรับการใส่ปุ๋ยข้าว  มีดังนี้

• ข้าวนาปี  (ข้าวไวต่อช่วงแสง)  ใส่ปุ๋ยครั้งที่ 2  เมื่อข้าวสร้างรวงอ่อน  โดยสังเกตจากต้นข้าวข้อสุดท้ายเริ่มแข็งเป็นไต
• ข้าวนาปรัง  (ข้าวไม่ไวต่อช่วงแสง)  ใส่ปุ๋ยครั้งที่ 3  เมื่อระยะข้าวสร้างรวงอ่อน  เช่นกัน

           คำแนะนำสำหรับการกำจัดข้าวปน

• สำรวจแปลงนา 2-3 ครั้ง ในระยะแตกกอ ออกรวง  และก่อนเก็บเกี่ยว  เมื่อพบข้าวปนในแปลงให้ตัดพันธุ์ปนออกจากแปลงนา โดยการถอนออกทั้งกอ

 

ตุลาคม

ข้อกำหนดที่ 5

การจัดการเพื่อให้ได้ข้าวเปลือกที่มีคุณภาพสีดีได้ปริมาณต้นข้าวไม่น้อยกว่า 40 เปอร์เซ็นต์

• การใส่ปุ๋ยเคมีทุกครั้ง เกษตรกรต้องกำจัดวัชพืชในนาก่อน  และปิดกั้นคันนาให้เรียบร้อย
• ถ้าใส่ปุ๋ยอัตราตามคำแนะนำแล้ว จะไม่มีโรคแมลงรบกวน  หรือมีน้อยมาก ไม่ต้องใช้สารเคมี
• ระยะข้าวสร้างรวงอ่อน  ระยะข้าวออกดอก  จนถึงข้าวโน้มรวง  ต้องมีน้ำขังในนาระดับ 10-15 ซม.  ถ้าน้ำแห้งเมล็ดข้าวจะลีบ

เดือนนี้เป็นช่วงการตรวจแปลงดูแลการระบาดของโรคและแมลง

• ให้ลงพื้นที่ เดินตรวจรอบ ๆ แปลงอย่างสม่ำเสมอ
• ถ้าสังเกตเห็นการระบาดของโรคหรือแมลง  ให้ตรวจดูทุกวัน หากการระบาดขยายวงกว้างออกไป  ให้รีบใช้สารเคมีกำจัดศัตรูข้าวทันที  โดยใช้ตามวิธีและอัตราที่แนะนำ
• ให้ระวังในพื้นที่ที่มีน้ำท่วมข้าว  สังเกตต้นข้าวหลังน้ำลด 2-3 วันก่อนฟื้นฟูข้าว โดยข้าวมีอาการ ดังนี้

1. ถ้าต้นข้าวยังคงมีสีเหลือง  และอาการโทรมลงให้ใส่ปุ๋ยยูเรีย อัตรา 5-10 กก./ไร่

2. ถ้าต้นข้าวแตกใบใหม่ หรือใบข้าวมีสีเขียวเข้ม  ห้ามใส่ปุ๋ยใด ๆ เพราะจะทำให้เกิดอาการเฝือใบและมีการระบาดของโรคและแมลงเพิ่มขึ้น

 

พฤศจิกายน

ข้อกำหนดที่ 6  การเก็บเกี่ยวและการปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยว

• เก็บเกี่ยวข้าวที่ระยะพลับพลึงหรือเมื่อรวงข้าวมีสีเหลืองสุกไม่น้อยกว่า 3 ใน 4 ของความยาวรวง
• เก็บเกี่ยวด้วยเครื่องจักร/รถเก็บเกี่ยวต้องทำความสะอาดก่อนลงเก็บเกี่ยว
• อุปกรณ์ที่ใช้ในการเก็บเกี่ยวจะต้องไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อผลิตผล
• ข้าวเปลือกมีความชื้นประมาณ 14-15 เปอร์เซ็นต์
• ถ้าข้าวเปลือกมีความชื้นสูงการตากข้าวบนลานตากทุกครั้งต้องมีวัสดุวางรองกองข้าวไม่ให้เมล็ดข้าวแตะพื้นลานตากโดยตรง
• สถานที่เก็บรักษาต้องสะอาด  มีอากาศถ่ายเทได้ดี  สามารถป้องกันการปนเปื้อนจากวัตถุแปลกปลอม วัตถุอันตรายและสัตว์พาหะนำโรค

ช่วงนี้เป็นช่วงใกล้เก็บเกี่ยวข้าวนาปี คำแนะนำสำหรับช่วงเก็บเกี่ยว มีดังนี้

• เก็บเกี่ยวข้าวในระยะพลับพลึง ระบายน้ำออกก่อนเก็บเกี่ยวประมาณ 10 วัน เพื่อให้แปลงนาแห้งและข้าวสุกแก่อย่างสม่ำเสมอ
• ทำความสะอาดรถเกี่ยวข้าวก่อนลงพื้นที่เก็บเกี่ยว
• ทำความสะอาดเครื่องนวดข้าว ทุกครั้ง ป้องกันการปนเปื้อนของข้าวพันธุ์อื่น

ธันวาคม

ข้อกำหนดที่ 7  ผลผลิตปลอดจากศัตรูพืช

• สำรวจการเข้าทำลายของศัตรูพืชและป้องกันกำจัดตามคำแนะนำในขณะที่ข้าวยังอยู่ในแปลงนาและโรงเก็บผลผลิต
• ผลผลิตที่ได้ต้องไม่มีโรคพืชและการทำลายของแมลงมากกว่า 70 เปอร์เซ็นต์

คำแนะนำสำหรับการป้องกันกำจัดศัตรูข้าวที่เหมาะสม

• การปลูกข้าวนาปรัง ไม่ควรปลูกในช่วงเดือน พฤศจิกายน ธันวาคม  และมกราคม  เพราะข้าวจะกระทบอากาศหนาว ทำให้ข้าวตายได้
• หลีกเลี่ยงการใช้พันธุ์ข้าวที่ไม่ทนทานต่ออากาศหนาว
• สำรวจแปลงนาอย่างสม่ำเสมอ  หากพบแมลงศัตรูธรรมชาติ  เช่น  แมงมุม  มวนเขียวดูดไข่  ด้วงเต่า  แมลงปอ  ปริมาณมากไม่ควรพ่นสารเคมี
• กรณีต้องมีการพ่นสารเคมี  ควรศึกษารายละเอียด และปรึกษาเจ้าหน้าที่เกษตรในพื้นที่ เพื่อให้การฉีดพ่นสารเคมีเป็นไปอย่างถูกต้อง  และเหมาะสม  และไม่มีสารเคมีตกค้างในผลผลิตข้าวหลังการเก็บเกี่ยว

 

ข้อกำหนดที่ 8  การบันทึกข้อมูล

• มีการบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับการใช้วัตถุอันตราย  ทางการเกษตรทุกครั้งที่ใช้
• มีการบันทึกข้อมูลแหล่งที่มาของเมล็ดพันธุ์  การเตรียมดิน  และการกำจัดข้าวปน  และการลดความชื้นของข้าวเปลือก

 

 

กลับเมนูหลัก